Klassiek

Rhythmix is een muzikale liveshow voor jong (8+) en oud die je gezien móét hebben. In deze muzikale ontdekkingstocht laten de vier enthousiaste slagwerkers van Percossa en de musici van Philzuid je de uitersten beleven van wat een groot symfonieorkest allemaal kan: van tergend traag tot onspeelbaar snel en virtuoos, van vlammende flamenco tot ingetogen klassiek.

Vijf sterren – meer is niet mogelijk – plakte de Volkskrant op Lahav Shani’s Mahler 2 met zijn Rotterdams Philharmonisch Orkest. Vorig seizoen was het orkest ook onvergetelijk in Muziekgebouw Eindhoven. ‘…dan merk je hoe effectief de dynamiek van Shani is, en hoe subliem het reusachtige RPhO op hem reageert’, schreef de recensente, danig onder de indruk van deze belevenis. Op de valreep van dit Brucknerjaar 2024 (Bruckner werd tweehonderd jaar geleden geboren), vieren we samen met Shani en zijn Rotterdammers deze ‘componist van de monumentale bouwwerken’.

Er is om 19:30 uur een gratis inleiding, mede mogelijk gemaakt door de Vrienden van Muziekgebouw Eindhoven.

‘Alsof God vanuit de hemel mozaïekstukjes naar beneden strooit, en ik ze alleen maar in elkaar hoef te passen’, schreef componist Jean Sibelius in zijn dagboek. In zijn magistrale Vijfde symfonie beleef je de ongerepte Finse natuur in al haar mystieke schoonheid. Wit zonlicht dat door grijzige wolken breekt, weemoedig gezang van wegtrekkende kraanvogels.

Nederlands bekendste klassieke artieste? Nederlands grootste artieste ook? Hoe dan ook, violiste Janine Jansen staat aan de wereldtop. Trekt met haar gepassioneerde spel overal volle zalen. Vandaag heet haar muzikale partner Denis Kozukhin. Maakte sinds zijn overwinning in 2010 bij de Koningin Elisabethwedstrijd in Brussel een wereldcarrière. De laatste jaren vinden de twee elkaar in de kamermuziek. En ontdekten daar Brahms, Schumann en andere grote componisten.

Scusa!! Excuses, schreef Claudio Monteverdi op 29 december 1616 aan een vriend. Hij had al een tijd niets van zich laten horen. ‘Er was zó veel werk te verzetten voor Kerstmis.’ Als maestro di cappella van de beroemde San Marco in Venetië, had hij het in de decembermaand altijd ongelooflijk druk met componeren voor de avonddienst. Té druk, daarom klonk er ook muziek van anderen. Zo’n Kerstavond in Venetië reproduceert La Cetra. Muziek van Monteverdi en collega’s. Voor deze Venetiaanse Vespers koos Andrea Marcon de mooiste delen uit Monteverdi's Selva Morale e Spirituale, aangevuld met werken van o.m. Gabrieli en Grandi. ‘Volkomen onweerstaanbaar en verheffend’ aldus The Times. 

Als Bryce Dessners nieuwste Pianoconcert wordt uitgevoerd door sterpianiste Alice Sara Ott staat er iets bijzonders te gebeuren. Dessner, Amerikaans componist uit Parijs, won Gramophone awards voor zijn ‘klassieke’ composities én als gitarist met zijn rockband The National. Voor dit speciaal voor Alice Sara Ott (‘oogverblindend, onstuitbaar’, The Guardian) geschreven Pianoconcert, gaf Philzuid mede de opdracht.

‘Liefde voor samen zingen, een goed gehoor én kunnen genieten van een lekker potje voetbal. Met die kwaliteiten mag je auditie komen doen, zegt de website van de Wiener Sängerknaben. Na zeven jaar afwezigheid komen ze weer naar Nederland, én naar Eindhoven. De Wiener Sängerknaben is één van oudste en beroemdste koren ter wereld. Buiten wordt het kouder, binnen zingen de jongens uit Wenen een heerlijk Kerstconcert. Met hun hemelse stemmen geven zij gouden glans aan gevarieerde koormuziek, van 16e-eeuwse liederen, tot Brittens geliefde A Ceremony of Carols, en van all time favorites als Winter wonderland tot traditionele kerstliedjes.

Traag tokkelen de strijkers een aarzelend pizzicato gekleurd door kleine wolkjes klarinet, en dan, daar bovenuit stijgend, die oneindig tedere vioolmelodie. Kippenvel krijg je ervan. Het andante uit Prokofjevs Tweede vioolconcert is zonder twijfel één van de allermooiste delen uit het vioolrepertoire. Is het de heimwee? Het was een van de laatste werken die de Russische componist in Amerika schreef. In dit concert vertolkt door Alexandra Conunova.

Niet alleen in Boekarest, tijdens de George Enescu Competition, was deze Luxemburgse cellist succesvol. Eerder al was hij prijswinnaar van de Pablo Casals Award in Spanje en de Gabrieli Competitie in Berlijn (tweede prijs). Laten we ook vooral niet vergeten dat hij in 2022 zowel de eerste prijs, de publieksprijs én de prijs voor beste interpretatie van een verplicht werk binnen haalde tijdens de Cello Biënnale in Amsterdam. Zo jong, en al zó succesvol. Twee prachtige Russische cellosonates sieren zijn programma.

Connie Palmen heeft iets met het getal zeven. Haar debuutroman De wetten kende zeven hoofdstukken en nu speciaal voor Scherpdenkers, weeft zij een tekst rond zeven personages binnen het thema ‘metamorfosen’. De vriend wordt een verrader, de engel wordt een duivel, de vrouw wordt een dichter, de fan wordt een moordenaar, liefde slaat om in haat, bewondering in vernedering. Amsterdam Sinfonietta speelt Richard Strauss’ indringende Metamorphosen in een bezetting voor... zeven strijkers.

Laat de kurk maar van de champagnefles knallen en klink op het nieuwe jaar! Bij een nieuwjaarsconcert denk je natuurlijk meteen aan Weense walsen. En wie Weense wals zegt, zegt Johann Strauss jr.! Laat 2025 nu precies het jaar zijn waarin we het 200ste geboortejaar van de Walsenkoning vieren. Dit nieuwjaarsconcert van Philzuid is de beste manier om het nieuwe jaar een vliegende start te geven.

Masato Suzuki kreeg de muziek van Bach met de paplepel ingegoten. De Japanse dirigent en klavecinist werd geboren in den Haag, waar zijn vader Masaaki studeerde bij Bachkenner Ton Koopman. ‘Thuis aan de eettafel ging het altijd over Bach’, vertelde hij. Vader Masaaki werd bekend met zijn Bach Collegium Japan.

Achter de pagina’s van muziekencyclopedieën gaan duizenden onbekende muzen en vrouwelijke musici schuil die componisten tot prachtwerk verleidden. In renaissance-Ferrara hield de hertog de liederen van zijn ‘Concerto delle donne’ bewust weg van de drukpersen. De Ospedali-vrouwen van Vivaldi speelden wel voor publiek maar gingen anoniem de muziekgeschiedenis in, net als de zangeressen waarvoor Franse toppers als Boësset en Clérambault maatwerk creëerden. Sébastien Daucé kraakt de kluis waarin deze juweeltjes eeuwenlang verborgen bleven. 

2025 is het jaar om een groot componist te herdenken: Dmitri Dmitrijevitsj Sjostakovitsj. Hij overleed precies vijftig jaar geleden, wat dit hét moment maakt voor een fraai project. De drie sonates die hij voor strijkinstrumenten schreef op één concert - voor viool, altviool en cello. Met Evgeny Kissin achter de piano hebben we wellicht de beste pianist ter wereld in huis. Hij verzamelde drie topmusici om zich heen om Sjostakovitsj’s sonates extra glans te verlenen. Zó begin je een Sjostakovitsj-jaar!

Komt het beste uit het oosten? De celliste Maja Bogdanović werd geboren in Servië en pianiste Anna Fedorova in Oekraïne. Beiden topmusici: ‘De celliste Maja Bogdanović is zeker iets bijzonders: een echt, bezield artieste met een onverschrokken expressief geluid die veel te melden heeft maar nooit pretentieus is‘ (New York Concert Review), ‘onuitputtelijk, gevoelig, poëtisch en smaakvol,‘ schreef Gramophone Magazine over Fedorova. Twee prachtige cellosonates spelen ze, waarvan die van Gabriel Fauré zelden te horen is.

Als er niets in je zingt, kun je geen muziek maken’, zegt Leonard Bernstein in Maestro, de recente, ontroerende film over zijn leven. Vrijwel iedereen kent Bernstein van zijn musical West Side Story met populaire songs als Maria en I feel pretty. Maar Bernstein had ook een andere kant. Voor zijn monumentale Tweede symfonie voor piano en orkest, ‘The Age of Anxiety’, liet hij zich inspireren door een tekst van W.H. Auden.

Wat heeft Ravel te maken met DNA-modificatie? Wat heeft Saint-Saëns van doen met dierenrechten? Wat op het eerste gezicht onverenigbaar lijkt, blijkt bij nader inzien toch met elkaar te maken te hebben. Spraakmakers is een reizende concertserie die klassieke muziek combineert met verhalen van nu. Spraakmakers verbindt de stem van bekende acteurs Ellen ten Damme, Soumaya Ahouaoui en Lars Brinkman met de muziek van Nederlandse topensembles. Samen smeden zij prikkelende verhalen over de wereld van vandaag en bijpassende klassieke muziekwerken tot één nieuwe vertelling. Tegelijkertijd verteld én gespeeld, als een theatraal muziekverhaal. 

De Vlaamse theatermaker Lucas De Man is flamboyant gastheer tijdens een theatrale avond die vele verrassingen kent. Spraakmakers is voor iedereen die het verhaal en de betekenis zoekt in klassieke muziek.

‘Als piloot heb ik niet alles in de hand. Ik kan mijn instrumenten en zenuwen controleren, maar niet het weer. Als dirigent heb ik controle over mijn eigen kennis en muzikale gevoel, maar niet over de musici, die moet ik vertrouwen’, zei dirigent (en amateurvlieger) Dima Slobodeniouk in een interview. Dat gaat helemaal goedkomen met het London Philharmonic Orchestra. Trouwe bezoekers weten: als dat fameuze Engelse orkest landt op het podium van Muziekgebouw Eindhoven, staat er iets bijzonders te gebeuren. Deze fantastische groep musici levert iedere keer opnieuw orkestspel van de bovenste plank.

Er is om 19:30 uur een gratis inleiding, mede mogelijk gemaakt door de Vrienden van Muziekgebouw Eindhoven.

Staan wij los van de natuur of zijn we ermee verbonden? Grote kunstenaars stellen grote vragen, ook in muziek. Componist en dirigent Gregor Mayrhofer vroeg zich af hoe hij afgedankte voorwerpen kon hergebruiken. Zijn Recycling Concerto werd een adembenemend concert voor ‘van–alles–dat–anders–bij–het–afval–zou–belanden’ en orkest.

‘Stel: je gaat naar een restaurant, je kent de chef, maar er is geen menu’, zei András Schiff. Met een haast verlegen stemgeluid en vertederend Hongaars accent sprak hij zijn publiek in Londen toe. Na de corona-lockdowns vond de eenenzeventigjarige pianist het tijd voor een nieuwe manier. Want hoe kon hij anderhalf jaar van tevoren al weten wat hij op die éne avond wilde spelen. Sindsdien laat hij zich inspireren door het moment. Wat je te horen krijgt is dus een verassing.